Een bijzondere specialiteit van het Stedelijk Museum in Kampen is de ‘Oranje-afdeling’. Hier hangen zestien levensgrote staatsieportretten van alle Oranjes die door de eeuwen heen de scepter hebben gezwaaid over ons land, van Willem van Oranje tot en met koningin Beatrix. De collectie is dan ook uniek voor Nederland. Gregor’s Lijsten mocht deze van een nieuwe omlijsting voorzien.

Kampen heeft altijd nauwe banden met ons vorstenhuis onderhouden en alle regerende Oranjes bezochten de Hanzestad. Willem van Oranje deed dat in 1572 als eerste. Hij keerde er in 1580 terug en verbleef er zelfs twaalf dagen.

Het begin van de collectie schilderijen dateert van 1625. In dat jaar bestelde de stad bij schilder Michiel Jansz van Mierevelt vijf portretten van Willem van Oranje, Maurits, Frederik Hendrik, Willem Lodewijk en Ernst Casimir. Gekozen werd voor ‘portretten ten voeten uit’, waarmee het karakter van de verzameling – ook voor de toekomst – werd bepaald. Alle Oranjes werden dus levensgroot afgebeeld, behalve koningin-regentes Emma van wie een zogenaamd ‘kniestuk’ werd vervaardigd, terwijl koningin Wilhelmina op haar verzoek zittend werd afgebeeld, omdat ze op het moment dat zij werd geportretteerd al afstand van de troon had gedaan.

Naast Michiel Jansz van Mierevelt werden in de loop van de tijd altijd vooraanstaande kunstschilders aangezocht om de Oranjes te portretteren: Gerard van Honthorst, Jan de Baen, Johann Valentin Tischbein, J.C. Gaal, Johannes Daniël Belmer, Thérèse Schwartze, Bob Bruyn en Sierk Schröder. Dankzij de grote kwaliteit van deze portrettisten zijn de staatsieportretten – anders dan meestal het geval is – beslist geen stijve afbeeldingen.

FAMA20140216--5In 2009 verhuisde Stedelijk Museum Kampen van een schilderachtig pand met 700 vierkante oppervlakte aan de Oudestraat naar een ‘nieuw’ onderkomen in het Oude Raadhuis, dat 2100 vierkante meter meet. De driemaal zo grote oppervlakte waarover men hierdoor beschikt, biedt veel meer mogelijkheden om de collecties te tonen. Dat geldt ook voor de staatsieportretten van de Oranjes die in een aparte zaal zijn ondergebracht. Gregor’s Lijsten werd verzocht ze voor die gelegenheid allemaal opnieuw in te lijsten.
Gregor Simoons: ‘Dat beschouwen we natuurlijk als een eervolle opdracht. Gekozen is voor zwart met gouden baklijsten van eikenhout. Door de diepte die daardoor ontstaat komen de portretten beter tot hun recht dan ooit. Besloten is ook om alle schilderijen van lijsten in dezelfde stijl te voorzien, zodat er een eenheid is ontstaan.’

> Website Stedelijk Museum Kampen